بیزینس پلن یا طرح کسب و کار چیست و چگونه بیزینس پلن بنویسیم؟
بیزینس پلن ناب ایده‌ی خوبی است، زیرا باعث می‌شود که روند برنامه ریزی شما خیلی ساده‌تر باشد. شما ساده شروع می‌کنید و آن را به صورت سازمان‌یافته رشد می‌دهید. شما کاری را انجام نمی‌دهید که هدف تجاری نداشته باشد؛ بنابراین، برای نمونه، شما تیم مدیریتی خود را توصیف نمی‌کنید، مگر این‌که برای افراد خارج از سازمان به آن بخش نیاز داشته باشید.
علاوه بر آن، حتی برای آن دسته از افراد که به تهیه سند بیزینس پلن نیاز دارند، امروزه فرایند نوشتن یک بیزینس پلن رسمی بسیار راحت‌تر از گذشته است. این روزها تهیه طرح های کسب و کار ساده‌تر، کوتاه‌تر و آسان‌تر است. دیگر زمان طرح های کسب و کار سی تا چهل‌صفحه‌ای گذشته است؛ طرح های تجاری مدرن کوتاه‌ترند، نوشتن آن‌ها آسان‌تر است و خوش‌بختانه، خواندنشان نیز سهل‌تر است.
بیزینس پلن چیست؟
اگر تا به حال یک ایده تجاری را همراه با چند کار لازم برای انجام آن روی یک دستمال‌کاغذی دم دستتان یادداشت کرده‌اید، شما یک بیزینس پلن یا حداقل مؤلفه‌های اساسی آن را نوشته‌اید. یک بیزینس پلن یا اساسا طرحی برای چگونگی انجام کسب‌و‌کارتان و نیز چگونگی رسیدن به آن اهداف است.
طرح کسب و کار شما باید در چه اندازه‌ای باشد؟
به طور معمول، یک بیزینس پلن طولانی‌تر از یک لیست روی دستمال‌کاغذی است! (البته در ادامه خواهید دید که نوشتن کل بیزینس پلن خود در یک صفحه امکان‌پذیر و حتی گاهی ایدئال است.) در عمل، برای من و برای بیش‌تر مشاغل واقعی، نگارش طرح تجاری می‌تواند به سادگی یک طرح ناب و به صورت فهرستی باشد از موارد مهمی برای راهبردهای تمرکز، تاکتیک‌ها، نقاط عطف پی‌گیری وظایف و مسئولیت‌ها و پیش‌بینی‌های اساسی مالی (گردش مالی، بودجه و هزینه‌ها)، که باید برای آن‌ها برنامه‌ریزی کنید.
چگونه باید بیزینس پلن خود را ارائه دهید؟
پس از پاسخ به سؤال مهم بیزینس پلن چیست، به چگونگی ارائه آن می‌پردازیم. درمورد قالب و فرمت توجه کنید که طرح های کسب و کار فقط باید در مواردی به خصوص به اسناد چاپی تبدیل شوند؛ مثلا موقعی که باید اطلاعات را با افراد خارج از سازمان یا اعضای تیم به اشتراک بگذارید؛ در غیر این صورت، آن‌ها باید اسنادی قابل‌ویرایش و قابل‌تغییر باشند که در کامپیوترتان نگه می‌دارید.
نوشتن بیزینس پلن برای همیشه ادامه دارد؛ به این معنی که شما پیوسته آن را دست‌کاری می‌کنید، زیرا به طور منظم اوضاع کسب‌وکار خود را ارزیابی می‌کنید؛ بنابراین، نسخه چاپی مانند یک عکس فوری است از آن‌چه برنامه در آن روز چاپ شده بود.
بیزینس پلن رسمی چیست؟
اگر به یک سند رسمی بیزینس پلن نیاز دارید، مؤلفه‌های زیر را در آن بگنجانید:
- چکیده اجرایی؛
- بررسی اجمالی سازمان؛
- اطلاعاتی درمورد محصولات یا خدمات خود؛
- برنامه بازاریابی یا مارکتینگ پلن خود؛
- اطلاعاتی درمورد هریک از اعضای تیم مدیریتی و نقش آن‌ها در سازمان؛
- جزئیات بیزینس پلن سازمان؛
- لیستی از مایلستون‌های (milestone) مهم سازمان.
به طور معمول، این موارد بخش‌ها و فصل‌های یک بیزینس پلن نامیده می‌شوند. در ادامه، به طور دقیق‌تر به هریک از آن‌ها خواهیم پرداخت.
هر چند وقت یک بار لازم است بیزینس پلن خود را بازنویسی کنید؟
در همه موارد مهم‌ترین عنصر بیزینس پلن برنامه‌ریزی برای بازبینی است. زمان‌های مشخصی را برای بررسی پیشرفت خود در مسیر اهدافتان تعیین کنید؛ این به‌سادگی می‌تواند مثلا پنج‌شنبه سوم هر ماه باشد.
به بیان دقیق‌تر، زمان آن رسیده‌است که پیشرفت خود را در نقاط عطف بررسی و دستاوردهایتان را با پیش‌بینی‌های مالی خود مقایسه کنید. یک بیزینس پلن واقعی همیشه اشتباه است و با درنظرگرفتن بررسی و بازنگری‌های منظم هرگز تکمیل نمی‌شود، زیرا روند بررسی و بازنگری بسیار حیاتی است.